Hernieuwbare energie
Percentage hernieuwbare energie in Utrecht is tussen 2018 en 2020 gestegen van 4,5% naar 7,9%
In de provincie Utrecht is het percentage hernieuwbare energie in de periode 2018 - 2020 gestegen van 4,5% naar 7,9%. Dit komt door een combinatie van 10% minder totaal energiegebruik en een groei van 57% hernieuwbare energie. Hernieuwbare energie is energie die wordt opgewekt door onder andere wind, zon, afvalverbrandingsinstallaties, biogas en waterkracht. Het landelijk gemiddelde van het percentage hernieuwbare energie is in deze periode gestegen van 7,3% naar 10,3%. Zowel in 2018 als in 2020 was het percentage hernieuwbare energie in de provincie Utrecht dus onder gemiddeld. Er zijn grote verschillen tussen de provincies: In Limburg (5,2%) en Zuid-Holland (6,0%) zijn de percentages relatief laag. Flevoland produceert in 2019 relatief verreweg de meeste hernieuwbare energie (38,6%). Binnen de provincie Utrecht scoren de gemeenten Bunschoten (17,4%), gemeente Utrecht (12,2%), Lopik (9,7%) en Montfoort (9,6%) het hoogste en Zeist (4,2%), Baarn (4,8%) en Utrechtse Heuvelrug (5,0%) het laagste. In de gemeente Utrecht is het aandeel hernieuwbare warmte sterk gestegen (van 4,0% naar 21,7%), in belangrijke mate door de BioWarmte Installatie Lage Weide.
Percentage bekende hernieuwbare energie |
|
|
|
2018 |
2020 |
Amersfoort |
5,2% |
7,2% |
Baarn |
3,6% |
4,8% |
Bunnik |
4,8% |
6,5% |
Bunschoten |
12,3% |
17,4% |
De Bilt |
4,2% |
5,4% |
De Ronde Venen |
5,4% |
6,6% |
Eemnes |
5,4% |
7,9% |
Houten |
5,5% |
7,5% |
IJsselstein |
5,8% |
7,9% |
Leusden |
4,4% |
6,5% |
Lopik |
6,8% |
9,7% |
Montfoort |
5,6% |
9,6% |
Nieuwegein |
5% |
7,7% |
Oudewater |
4,9% |
7,2% |
Renswoude |
4,4% |
7,4% |
Rhenen |
4,4% |
6,7% |
Soest |
4,1% |
5,7% |
Stichtse Vecht |
4% |
5,2% |
Utrecht |
3,9% |
12,1% |
Utrechtse Heuvelrug |
3,7% |
5% |
Veenendaal |
4,3% |
6,1% |
Vijfheerenlanden |
? |
6,3% |
Wijk bij Duurstede |
4% |
5,8% |
Woerden |
3,8% |
5,3% |
Woudenberg |
5,6% |
7,3% |
Zeist |
3,1% |
4,2% |
Provincie Utrecht |
4,5% |
7,9% |
Nederland |
7,3% |
10,3% |
Bron: Klimaatmonitor via databank Staat van Utrecht (november ’22)
Hernieuwbare energie
Het energiegebruik dat van oudsher overwegend gebaseerd was op fossiele brandstoffen, heeft veel welvaart gebracht. De nadelen van dit gebruik worden echter steeds duidelijker. Klimaatverandering, luchtverontreiniging en de afhankelijkheid van soms politiek instabiele regio’s hebben een grote impact op gezondheid en veiligheid. Het streven naar energiebesparing en de productie van duurzame energie vormt een belangrijk maatschappelijk transitieproces. Belangrijke duurzame energiebronnen zijn momenteel:
- Zonne-energie: direct op te vangen via zonnepanelen (ook wel: PV-systemen) die tegenwoordig op vrijwel ieder oppervlak kunnen worden aangebracht.
- Windenergie: een grote windturbine (150-250m hoog) wekt relatief veel groene stroom op, maar ook kleine turbines (15m) en zelfs nokturbines op daken doen hun intrede.
- Aardwarmte: deze is in ondiepe of (ultra)diepe vorm als schone energiebron beschikbaar.
- Waterkracht: ook stromend water kan een bron van duurzame energie zijn. Anders dan in landen met veel hoogteverschil (Noorwegen, Zwitserland) is het potentieel in Nederland echter heel beperkt.
- Aquathermie: thermische energie uit oppervlaktewater, afvalwater, drinkwater en rioolwater.
- Biomassa: planten en bomen slaan energie op die wij door verbranding of vergisting weer kunnen gebruiken. Groeit er (uiteindelijk) net zoveel biomassa weer aan als wat we oogsten, dan is het in principe klimaatneutraal.
In steeds meer huishoudens wordt eigen energie opgewekt of worden energiebesparende maatregelen toegepast. In toenemende mate maken bewoners gebruik van zonnepanelen, zoeken ze alternatieven voor aardgas en kiezen ze voor verwarming door middel van warmtepompen.
Bron: SvU (2019); Energietransitie in de provincie Utrecht
Windturbines in Nieuwegein, Vijfheerenlanden, Houten, Lopik en De Ronde Venen
In april 2021 waren er in Nederland 2.150 windturbines op land opgesteld. Het grootste aandeel staat in Flevoland, Noord-Holland en Friesland. In de provincie Utrecht stonden er 16 turbines; 0,7% van het totaal aantal op het land in Nederland. Hiermee is er 34 MW aan opgesteld vermogen in de provincie gerealiseerd. De turbines staan in Nieuwegein (5 met 10 MW), Vijfheerenlanden (3 met 9 MW), Houten (3 met 6 MW), Lopik (3 met 6 MW), en De Ronde Venen (2 met 3 MW).
Bron: Klimaatmonitor
In 2030 is 500 kilometer gasleiding in de provincie verouderd
Er ligt ruim 7.300 kilometer aan gasleidingen in de provincie Utrecht (inclusief Vijfherenlanden). Hiervan was in 2018 ruim 500 kilometer wegens ouderdom (7%) te vervangen voor 2030, ongeveer 100 meter per werkdag. Eén derde van alle leidingen is ouder dan 30 jaar. Stedin laat met een open data kaart zien waar de komende jaren de gasleidingen moeten worden vervangen. Zo kunnen gemeenten, woningcorporaties en energiecollectieven zien wanneer natuurlijke momenten ontstaan om voor duurzame alternatieven te kiezen in plaats van aardgas. De opgave van te vervangen leidingen voor 2030 is het grootst in Amersfoort (133 km), Utrecht (91 km), Zeist (64 km) en Utrechtse Heuvelrug (62 km).
Bron: berekening op basis van open data Stedin 2018
Databank
In de databank vindt u onder andere de indicatoren:
- Percentage hernieuwbare energie
- Aantal TJ hernieuwbare energie
- % groei hernieuwbare energie (via instellingen/transformaties)
- Aantal TJ hernieuwbare energie voor vervoer
- Aantal TJ hernieuwbare elektriciteit
- Aantal TJ hernieuwbare warmte
- Percentage hernieuwbare elektriciteit
- Aantal TJ biogas
- Percentage hernieuwbare warmte
- Aantal TJ zonnestroom
- % zonnestroom per inwoner
- Vermogen geregistreerde zonnepanelen op woningen
- Vermogen geregistreerde zonnepanelen op niet-woningen
- Potentie zonneenergie op daken, landbouwgrond en water
- Aantal TJ wind op land
- Aantal windturbines
- Opgesteld vermogen windenergie in megawatt
- Aantal meter gasleiding dat vervangen moet worden
Meer weten?
www.klimaatmonitor.databank.nl
PBL. 2018. Effecten van de energietransitie
PBL. 2019. Achtergrondrapport bij circulaire economie in kaart
PBL. 2019. Circulaire economie in kaart